forked from mastodon/documentation
-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
Commit
This commit does not belong to any branch on this repository, and may belong to a fork outside of the repository.
* Polish translataion WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation WIP Lots of spelling corrections * Polish translation WIP * Polish translation WIP * Polish translation WIP actually I just want to sync between my Windows and Linux installation * Create FUNDING.yml * Polish translation WIP * Revert "Create FUNDING.yml" This reverts commit c106424. * Polish translation WIP * Applied suggestions by @selfisekai Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Update config.toml Co-authored-by: Hexandcube <[email protected]> * Update content/pl/user/run-your-own.md Co-authored-by: Hexandcube <[email protected]> * Update content/pl/user/signup.md Co-authored-by: Hexandcube <[email protected]> * Update content/pl/user/run-your-own.md Co-authored-by: Hexandcube <[email protected]> * Update content/pl/user/run-your-own.md Co-authored-by: Hexandcube <[email protected]> * Apply suggestions by @hexandcube + minor changes Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Apply suggestions by @hexandcube + minor changes Signed-off-by: mkljczk <[email protected]> * Polish translation: Reflect changes from mastodon#834 * Fix typo in English version * pl: Remove broken link to Nablahost * pl: Use fictitious domain in blocking example ( * Polish translation: Fix images Signed-off-by: marcin mikołajczak <[email protected]> Co-authored-by: Hexandcube <[email protected]>
- Loading branch information
1 parent
c831e1c
commit 8fa91d1
Showing
15 changed files
with
995 additions
and
2 deletions.
There are no files selected for viewing
This file contains bidirectional Unicode text that may be interpreted or compiled differently than what appears below. To review, open the file in an editor that reveals hidden Unicode characters.
Learn more about bidirectional Unicode characters
This file contains bidirectional Unicode text that may be interpreted or compiled differently than what appears below. To review, open the file in an editor that reveals hidden Unicode characters.
Learn more about bidirectional Unicode characters
This file contains bidirectional Unicode text that may be interpreted or compiled differently than what appears below. To review, open the file in an editor that reveals hidden Unicode characters.
Learn more about bidirectional Unicode characters
Original file line number | Diff line number | Diff line change |
---|---|---|
@@ -0,0 +1,111 @@ | ||
--- | ||
title: Czym jest Mastodon? | ||
description: Witamy w dokumentacji Mastodona! | ||
menu: | ||
docs: | ||
weight: -99 | ||
--- | ||
|
||
{{< youtube id="IPSbNdBmWKE" caption="Wideo wprowadzające, wyjaśniające podstawowe koncepcje Mastodona z użyciem ładnych animacji" >}} | ||
|
||
## Czym jest mikroblog? {#microblogging} | ||
|
||
Tak jak blogowaniem nazwiemy publikowanie aktualności na stronie, **mikroblogowanie** to publikowanie mniejszych aktualności na strumieniu aktualności na własnym profilu. Możesz publikować wpisy tekstowe, dodatkowo umieszczając media takie jak zdjęcia, dźwięk, filmy czy ankiety. Mastodon pozwala na obserwowanie znajomych i poznawanie nowych. | ||
|
||
## Czym jest federacja? {#federation} | ||
|
||
**Federacja** jest rodzajem decentralizacji. Zamiast jednej centralnej usługi, z której korzystają wszyscy, jest tu wiele niezależnych usług, z których może korzystać dowolna liczba osób. | ||
|
||
| Stopień decentralizacji | Przykłady | | ||
| :--- | :--- | | ||
| Scentralizowane | Twitter, Facebook, Instagram | | ||
| Sfederowane | E-mail, XMPP, sieci komórkowe, fizyczna poczta | | ||
| Dystrybuowane | BitTorrent, IPFS, Scuttlebutt | | ||
|
||
Serwer Mastodona może funkcjonować samodzielnie. Tak jak na tradycyjnej stronie, ludzie mogą się zarejestrować, publikować tam wiadomości i rozmawiać z innymi. W przeciwieństwie do tradycyjnej strony, serwery Mastodona wzajemnie komunikują się ze sobą, pozwalając swoim użytkownikom na wzajemną komunikację – tak, jak mając konto na Gmailu, możesz napisać mail do kogoś na Outlooku, Fastmail, Protonmail czy serwerze dowolnego dostawcy, tak długo, jak znasz jego e-mail, **możesz wspomnieć lub napisać wiadomość do użytkownika dowolnego serwera, jeśli znasz jego adres**. | ||
|
||
{{< figure src="/assets/network-models.jpg" caption="Od lewej do prawej: Scentralizowana, Sfederowana, Dystrybuowana" >}} | ||
|
||
|
||
|
||
## Czym jest ActivityPub? {#fediverse} | ||
|
||
Mastodon używa standaryzowanego, otwartego protokołu, aby implementować federację. Nazywa się on **ActivityPub**. Dowolne oprogramowanie, które również implementuje ActivityPub, może komunikować się z Mastodonem, tak jak serwery Mastodona komunikują się między sobą. | ||
|
||
**Fediwersum** \(„sfederowane uniwersum”, z ang. „fediverse”\) to nazwa dla wszystkich stron mogących komunikować się wzajemnie w Internecie z użyciem ActivityPub. Zaliczają się do tego wszystkie serwery Mastodona, ale też inne implementacje: | ||
|
||
* Pleroma, modularny silnik mikroblogowy, | ||
* Pixelfed, sfederowana platforma do udostępniania zdjęć, pozwalająca na tworzenie i dzielenie się i przeglądanie wpisów multimedialnych, | ||
* Misskey, zawierające mikroblog wraz z dostosowywalnym panelem, | ||
* PeerTube, pozwalające publikować filmy na kanałach, | ||
* Plume, pozwalające na publikowanie dłuższych artykułów, | ||
* i wiele więcej, wliczając to nawet osobiste strony internetowe! | ||
|
||
Fediwersum nie jest marką, częściej usłyszysz „zaobserwuj mnie na Mastodonie” niż „zaobserwuj mnie w Fediwersum”, choć to drugie jest technicznie bardziej poprawne. | ||
|
||
## Praktyczne konsekwencje {#implications} | ||
|
||
### Wybór dostawcy usługi i regulaminu {#choice} | ||
|
||
Ponieważ Mastodon jest po prostu oprogramowaniem, o które może opierać się dowolna strona, potencjalny użytkownik Mastodona może wybrać jeden z dostępnych serwerów Mastodona, lub założyć własny, jeżeli ma taką potrzebę. Projekt Mastodon prowadzi listę polecanych serwerów na [joinmastodon.org](https://joinmastodon.org), którą możesz sortować według kategorii lub języka. Część serwerów może mieć wykraczające dalej zasady, jak wymaganie korzystania z określonych tagów na zawartości wrażliwej, część może mieć luźniejszą politykę moderacyjną, ale wszystkie z nich zadeklarowały przyjęcie [Umowy społecznej hostujących Mastodona](https://joinmastodon.org/covenant), co oznacza, że zobowiązały się do aktywnej moderacji przeciwko mowie nienawiści, dokonywać dziennych kopii zapasowych, mieć przynajmniej jednego dodatkowego administratora i informować przynajmniej na 3 miesięcy w przypadku zamknięcia serwera. | ||
|
||
> Zarządzanie społecznością tak, aby dawała bezpieczeństwo każdemu z jej członków, nie jest proste. Mastodon zawiera podstawę i wiele narzędzi pomagających w tym i przenosi odpowiedzialność z jednego komercyjnego podmiotu do samych społeczności. | ||
> | ||
> -- Eugen Rochko, 6 lipca 2018, [„Cage the Mastodon”](https://blog.joinmastodon.org/2018/07/cage-the-mastodon/) | ||
> Scentralizowana platforma społecznościowa ma hierarchiczną strukturę, gdzie jej zasady i ich wymuszanie, jak i rozwój oraz kierunek rozwoju platformy są decyzją jej CEO \[...\] Zdecentralizowana sieć jest pozbawiona możliwości kontroli przez właściciela platormy, dzięki temu, że tego właściciela nie ma. | ||
> | ||
> -- Eugen Rochko, 30 grudnia 2018, [„Dlaczego decentralizacja ma znaczenie?”](https://blog.joinmastodon.org/2018/12/why-does-decentralization-matter/) | ||
### Finansowanie i monetyzacja {#monetization} | ||
|
||
Serwery Mastodona są zarządzane przez różne osoby bądź organizacje całkowicie niezależnie. Mastodon nie implementuje w oprogramowaniu żadnych możliwości monetyzacji. | ||
|
||
Niektórzy operatorzy serwerów oferują płatne konta, część z nich to firmy, które korzystają z już posiadanej infrastruktury, część właścicieli serwerów polega na zbiórkach prowadzonych na Patreon lub podobnych usługach, wspieranych przez użytkowników, a część po prostu korzysta ze swoich pieniędzy, aby prowadzić serwer dla siebie, i może paru znajomych. Więc jeżeli chcesz pomóc właścicielowi serwera, na którym masz konto, sprawdź, czy oferuje on możliwość wsparcia finansowego. | ||
|
||
Rozwój Mastodona jest finansowany społecznościowo na [Patreonie](https://patreon.com/mastodon) i [OpenCollective](https://opencollective.com/mastodon). **Nie ma tu udziału kapitału wysokiego ryzyka.** | ||
|
||
> Moim zdaniem, „natychmiastowe, publiczne, globalne wiadomości i konwersacje” powinny być rzeczywiście __globalne__. Dystrybuowane pomiędzy niezależnymi organizacjami i podmiotami, które mogą zarządzać sobą. Narzędziem użyteczności publicznej, bez zachęt do nadużywania tych konwersacji dla zysku. | ||
> | ||
> -- Eugen Rochko, 3 marca 2018, [„Twitter nie jest narzędziem użyteczności publicznej”](https://blog.joinmastodon.org/2018/03/twitter-is-not-a-public-utility/) | ||
### Interoperacja między różnym oprogramowaniem {#interoperability} | ||
|
||
W praktyce – wyobraź sobie, że możesz zaobserwować użytkownika Instagramu ze swojego konta na Twitterze i komentować jego zdjęcia nie opuszczając swojego konta. Gdyby Twitter i Instagram były sfederowanymi usługami korzystającymi z tego samego protokołu, to byłoby możliwe. Mając konto na Mastodonie, **możesz komunikować się z dowolnymi kompatybilnymi stronami,** _**nawet jeśli nie są oparte na Mastodonie**_. Wszystko, czego potrzeba to wsparcie tej samej części protokołu ActivityPub przez oprogramowanie, tzn. tworzenie i interakcja z tworzonymi wpisami. Aby dowiedzieć się więcej o technicznej specyfikacji wymaganej do interoperacji z Mastodonem, przeczytaj strony [ActivityPub](spec/activitypub), [WebFinger](spec/webfinger), i [Security](spec/security). Aby dowiedzieć się więcej o tym, na co pozwala nam ActivityPub, przeczytaj [Dlaczego ActivityPub to przyszłość](https://blog.joinmastodon.org/2018/06/why-activitypub-is-the-future/). | ||
|
||
> Wszystkie z tych platform różnią się i skupiają się na innych potrzebach. Mimo tego podstawa jest taka sama – ludzie subskrybują innych ludzi, aby otrzymywać ich wpisy. I dlatego, wszystkie są kompatybilne. | ||
> | ||
> -- Eugen Rochko, 27 czerwca 2018, [„Dlaczego ActivityPub to przyszłość”](https://blog.joinmastodon.org/2018/06/why-activitypub-is-the-future/) | ||
### Wolne/otwarte oprogramowanie {#libre} | ||
|
||
W przeciwieństwie do własnościowych usług, **każdy może dowolnie uruchamiać, przeglądać, kopiować, modyfikować, dystrybuować i korzystać z kodu źródłowego Mastodona, jeżeli jego pochodna praca będzie udostępniana na tych samych zasadach.** Tak jak każdy użytkownik Mastodona może wybrać swojego dostawcę usługi, tak też każdy może dodawać nowe funkcje do Mastodona lub opublikować zmodyfikowaną wersję Mastodona o różniącej się funkcjonalności. Te zmodyfikowane wersje, zwane *forkami* muszą przestrzegać tych samych wolności, co oryginalny projekt Mastodon. Przykładowo, [glitch-soc](https://glitch-soc.github.io/docs/) to dystrybucja Mastodona dodająca różne eksperymentalne funkcje. Istnieje wiele forków przeznaczonych na konkretny serwer, zwykle różniących się lekko wyglądem lub zawierających niewielkie zmiany w kodzie. Ponieważ Mastodon jest wolnym oprogramowaniem chroniącym Twojej wolności, tego typu personalizacja jest nie tylko dozwolona, ale wręcz do niej zachęcamy. | ||
|
||
> Właściwą siłą jest pozwolenie użytkownikom tworzyć własną przestrzeń, własne społeczności, modyfikować oprogramowanie do swoich potrzeb, nie pozbawiając ich możliwości wzajemnej komunikacji. | ||
> | ||
> -- Eugen Rochko, 20 lutego 2017, [„Siła do tworzenia społeczności – odpowiedź dla Marka Zuckerberga”](https://blog.joinmastodon.org/2017/02/the-power-to-build-communities/) | ||
> Decentralizacja to odpowiednik bioróżnorodności w świecie cyfrowym, oznaką zdrowego ekosystemu. Zdecentralizowana sieć taka jak Fediwersum pozwala na koegzystowanie i współpracę różnych interfejsów, różnego oprogramowania i różnych form zarządzania. | ||
> | ||
> -- Eugen Rochko, 30 grudnia 2018, [„Dlaczego decentralizacja ma znaczenie?”](https://blog.joinmastodon.org/2018/12/why-does-decentralization-matter/) | ||
## Wybierz swoją drogę {#next-steps} | ||
|
||
Naucz się korzystać z Mastodona: | ||
|
||
{{< page-ref page="user/signup.md" >}} | ||
|
||
Naucz się instalować Mastodona: | ||
|
||
{{< page-ref page="admin/prerequisites.md" >}} | ||
|
||
Naucz się tworzyć aplikacje dla Mastodona: | ||
|
||
{{< page-ref page="client/intro.md" >}} | ||
|
||
Naucz się o back-endzie Mastodona i dowiedz się jak wnieść swój wkład: | ||
|
||
{{< page-ref page="dev/overview.md" >}} | ||
|
||
|
||
|
This file contains bidirectional Unicode text that may be interpreted or compiled differently than what appears below. To review, open the file in an editor that reveals hidden Unicode characters.
Learn more about bidirectional Unicode characters
Original file line number | Diff line number | Diff line change |
---|---|---|
@@ -0,0 +1,45 @@ | ||
--- | ||
title: Więcej ustawień | ||
description: Zaproś nowych użytkowników, przeglądaj kontakty i zabezpiecz swoje konto. | ||
menu: | ||
docs: | ||
weight: 80 | ||
parent: user | ||
--- | ||
|
||
## Tworzenie zaproszeń {#invites} | ||
|
||
{{< figure src="/assets/invites.jpg" caption="Zaproś ludzi z ustawień swojego konta" >}} | ||
|
||
Zaproszenia mogą być generowane, aby udostępniać je innym osobom, a niektóre serwery mogą wymagać zaproszenia do założenia konta. Przy generowaniu odnośnika zapraszającego, możesz określić maksymalną liczbę użyć odnośnika lub jak długo będzie on aktywny. Odnośniki z zaproszeniami mogą być dezaktywowane w każdym momencie. | ||
|
||
## Obserwacje i obserwujący {#relationships} | ||
|
||
{{< figure src="/assets/relationships.jpg" caption="Wzajemni obserwujący, którzy nie przenieśli konta, sortowani według daty ostatniej aktywności" >}} | ||
|
||
W ustawieniach możesz znaleźć stronę zarządzania relacjami, pozwalającą na filtrowanie i sortowanie profili, z którymi jesteś połączony(-a), według różnych kryteriów: | ||
|
||
* **Relacje:** czy konto obserwuje Cię, jest obserwowane przez Ciebie, lub wzajemnie się obserwujecie. | ||
* **Stan konta:** czy konto jest obecnie oznaczone jako przekierowujące na inne. | ||
* **Aktywność konta:** czy konto publikowało jakieś wpisy w ciągu ostatniego miesiąca. | ||
|
||
Możesz wybrać które osoby chcesz przestać obserwować lub usunąć z obserwujących, zaznaczając ich i klikając na odpowiedni przycisk w nagłówku tabeli. | ||
|
||
## Ustawienia konta {#account} | ||
|
||
Z ustawień konta możesz zmienić swój adres e-mail, ustawić nowe hasło, unieważnić aktywne sesje lub uwierzytelnione aplikacje czy włączyć uwierzytelnianie dwuetapowe. | ||
|
||
## Dowody tożsamości {#proofs} | ||
|
||
[Weryfikacja odnośników](../profile#verification) w polach metadanych profilu jest jednym ze sposobów na udowodnienie swojej tożsamości z użyciem odnośników rel=me, ale Mastodon obsługuje bardziej uogólniony podsystem dostawców dowodów tożsamości. Obecnie jedynym dostawcą obsługującym ten mechanizm jest Keybase. | ||
|
||
### Weryfikacja tożsamości przez Keybase {#keybase} | ||
|
||
{{< figure src="/assets/keybase.jpg" caption="Dowód tożsamości na profilu" >}} | ||
|
||
Na początek, zarejestruj się na Keybase i wygeneruj lub prześlij publiczny klucz GPG na swoje konto Keybase. Następnie, przejdź do „prove more identities”. Odnajdź swój serwer, jeśli jest dostępny, a jeśli nie, skontaktuj się z Keybase aby uzyskać pomoc. Wybierz swoją domenę Mastodona i wprowadź nazwę użytkownika. Możesz udowodnić swoją tożsamość, autoryzując swoje konto na Mastodonie i publikując wiadomość z dowodem. Gdy to zrobisz, zostanie utworzony dowód tożsamości, a Twój profil będzie pokazywał Keybase jako udowodnioną tożsamość. | ||
|
||
{{< hint style="danger" >}} | ||
**Weryfikacja Keybase jest nieodwracalna.** Keybase używa niemodyfikowalnego łańcucha podpisów dla dowodów tożsamości, więc po zweryfikowaniu tożsamości na Keybase, nie możesz jej usunąć. Możesz tylko unieważnić dowód, podpisując wiadomość unieważniającą używajac powiązanego klucza prywatnego. | ||
{{< /hint >}} | ||
|
This file contains bidirectional Unicode text that may be interpreted or compiled differently than what appears below. To review, open the file in an editor that reveals hidden Unicode characters.
Learn more about bidirectional Unicode characters
Original file line number | Diff line number | Diff line change |
---|---|---|
@@ -0,0 +1,39 @@ | ||
--- | ||
title: Promuj siebie i innych | ||
description: Uwidocznij swoje hashtagi, profile i wpisy. | ||
menu: | ||
docs: | ||
weight: 60 | ||
parent: user | ||
--- | ||
|
||
## Wyróżnione odnośniki na profilu {#featured} | ||
|
||
### Wyróżnione hashtagi {#featured-tags} | ||
|
||
{{< figure src="/assets/featured-tags.jpg" caption="Wyróżniony hashtag wraz z datą ostatniego użycia i całkowitym użyciem." >}} | ||
|
||
Możesz wyróżnić hashtagi, których używasz najczęściej. Przejdź do Preferencje > Profil > Wyróżnione hashtagi, aby wybrać, które hashtagi obecnie wyróżniasz. Po wybraniu odnośnik do tego hashtagu wraz z datą ostatniego użycia przez Ciebie oraz łączną liczbą jego wystąpień pojawi się na Twoim profilu. | ||
|
||
### Wyróżnione profile {#featured-profiles} | ||
|
||
{{< figure src="/assets/featured-profiles.jpg" caption="Cztery losowo wybrane wyróżnione profile." >}} | ||
|
||
Możesz wyróżnić profile osób, które obserwujesz. Wybierz menu opcji na profilu tej osoby i naciśnij „Polecaj na profilu”. Kiedy wyróżnisz jakiś profil, odnośnik do tego profilu pojawi się na Twoim profilu, w sekcji nazwanej „Polecani przez…”. Jednocześnie może tam pojawiać się do czterech profilów, które są wybierane losowo spośród wyróżnionych profilów za każdym razem, gdy strona jest ładowana. | ||
|
||
## Przypięte wpisy {#pinned} | ||
|
||
{{< figure src="/assets/pinned.jpg" caption="Wpis przypięty przez mastodon.social/@gargron" >}} | ||
|
||
Możesz wybrać maksymalnie 5 spośród swoich publicznych wpisów do wyróżnienia na górze profilu. Przejdź w okno opcji wpisu i wybierz „Przypnij do profilu”. Gdy przypniesz wpis, pojawi się na górze Twojej zakładki „wpisy”, przed pozostałymi wpisami, występującymi w kolejności chronologicznej. | ||
|
||
## Katalog profilów {#directory} | ||
|
||
{{< figure src="/assets/directory.jpg" caption="Katalog profilów na mastodon.social" >}} | ||
|
||
Katalog profilów pokazuje wszystkie konta, które zgodziły się być pokazywane w katalogu i może służyć szybkiemu wyszukiwaniu profilów, którymi możesz być zainteresowany(-a). | ||
|
||
Katalog profilów może być posortowany według ostatniej aktywności \(ostatnio opublikowane wpisy\) lub od najnowszych użytkowników \(ostatnio założone konto\). Katalog może wyświetlać tylko lokalne konta lub wszystkie znane przez serwer. | ||
|
||
Profile są przedstawiane jako karty zawierające nazwę wyświetlaną użytkownika, adres, biogram i kilka podstawowych statystyk jak liczba opublikowanych wpisów, liczba obserwujących i kiedy opublikowali ostatni wpis. | ||
|
This file contains bidirectional Unicode text that may be interpreted or compiled differently than what appears below. To review, open the file in an editor that reveals hidden Unicode characters.
Learn more about bidirectional Unicode characters
Original file line number | Diff line number | Diff line change |
---|---|---|
@@ -0,0 +1,21 @@ | ||
--- | ||
title: Korzystaj z Mastodona zewnętrznie | ||
description: Możesz korzystać i wchodzić w interakcje na Mastodonie z poziomu zewnętrznych aplikacji i stron. | ||
menu: | ||
docs: | ||
weight: 90 | ||
parent: user | ||
--- | ||
|
||
## Zdalne interakcje z innym serwerem Mastodona {#interact} | ||
|
||
{{< figure src="/assets/status-permalink.jpg" caption="Przykład odnośnika bezpośredniego do wpisu na serwerze Mastodona" >}} | ||
|
||
Kiedy odwiedzasz zdalny serwer oparty na Mastodonie, kliknięcie dowolnego z przycisków interakcji przeniesie Cię do okna dialogowego, które przekieruje Cię na Twój lokalny serwer. | ||
|
||
{{< figure src="/assets/external-reply.jpg" caption="Ekran zdalnej interakcji przy odpowiadaniu na wpis" >}} | ||
|
||
## Logowanie się do aplikacji klienckiej {#apps} | ||
|
||
Możesz użyć swojego konta na Mastodonie, aby zalogować się w dowolnej aplikacji obsługującej API Mastodona. Listę takich aplikacji znajdziesz na [https://joinmastodon.org/apps](https://joinmastodon.org/apps). | ||
|
Oops, something went wrong.